Verplaatsen of hergebruiken grond- en bouwstoffen

Toepassen grond of bagger

Het Besluit bodemkwaliteit kent twee soorten beleid voor het toepassen van grond en bagger:

• Een generiek beleid (landelijke regels)
• Een gebiedsspecifiek beleid (afwijkende lokale regels)

Om volgens het gebiedsspecifieke beleid op een duurzame manier vorm te kunnen geven aan grondverzet, dient een gemeente te beschikken over een:

• Bodemfunctieklassenkaart
• Bodemkwaliteitskaart
• Bodembeheernota

De gemeenten in het beheersgebied van de Omgevingsdienst West-Holland hebben deze kaarten en de nota deels apart en deels regionaal laten opstellen om het grondverzet binnen de het beheersgebied mee te kunnen stroomlijnen.

Bodemfunctieklassenkaart en bodemkwaliteitskaart

Op een bodemfunctieklassenkaart is het gehele gebied van de gemeente en/of de regio ingedeeld in functies. Deze functies betreffen landbouw/natuur, wonen en industrie. Een functie beschrijft (op hoofdlijnen) het gebruik van de bodem in het gebied. Hierbij is gekeken naar huidig en verwacht toekomstig gebruik.

Op een bodemkwaliteitskaart is de chemische kwaliteit van de bodem in de gemeente en/of de regio vastgelegd. Hiertoe is de regio ingedeeld in zones met dezelfde gemiddelde kwaliteit. De kwaliteit wordt onderverdeeld in achtergrondwaarden (ook wel AW2000 genoemd = schone grond), wonen (= zeer licht verontreinigde grond) en industrie (= licht tot matig verontreinigde grond). De zone-indeling is gebaseerd op gegevens over de gebruikshistorie, de bodemopbouw en de gemiddelde bodemkwaliteit van het gebied.

Voor de gemeenten Hillegom, Kaag en Braassem, Leiden, Leiderdorp, Lisse, Nieuwkoop, Noordwijk, Oegstgeest, Teylingen en Zoeterwoude is in mei 2023 een nieuwe bodemfunctieklassenkaart en bodemkwaliteitskaart opgesteld.

Functieklassenkaart
Zonekaart A
Zonekaart B
Ontgravingskaart A
Ontgravingskaart B

De regionale bodemfunctieklassenkaart en bodemkwaliteitskaart moeten door alle gemeenten worden vastgesteld. Dit proces loopt nog. De regionale bodemfunctieklassenkaart en bodemkwaliteitskaart is dus op dit moment nog niet in alle gemeenten te gebruiken. De planning is dat deze regionale bodemfunctieklassenkaart en bodemkwaliteitskaart eind september door alle gemeenten is vastgesteld.

De regionale bodemfunctieklassenkaart en bodemkwaliteitskaart is op dit moment al vastgesteld door de volgende gemeenten:

• Kaag en Braassem
• Leiden
• Leiderdorp
• Nieuwkoop

De gemeenten Voorschoten en Katwijk hebben een eigen bodemfunctieklassenkaart en bodemkwaliteitskaart. Deze informatie vindt u hier voor de gemeente Voorschoten en hier voor de gemeente Katwijk.

Voor de overige gemeenten is er op dit moment nog geen bodemkwaliteitskaart, wel zijn er nog aparte gemeentelijke bodemfunctieklassenkaarten:

– Bodemfunctieklassenkaart Hillegom
– Bodemfunctieklassenkaart Lisse
– Bodemfunctieklassenkaart Noordwijk
– Bodemfunctieklassenkaart Oegstgeest
– Bodemfunctieklassenkaart Teylingen
– Bodemfunctieklassenkaart Zoeterwoude

Bodembeheernota

In de bodembeheernota is opgenomen welke landelijke regels en mogelijkheden er zijn voor grondverzet én welke (regionale) keuzes de gemeenten hebben gemaakt ten aanzien van grondverzet binnen het beheersgebied van de Omgevingsdienst West-Holland (= gebiedsspecifiek beleid). In de bodembeheernota zijn, naast de bodemfunctieklassenkaart en de bodemkwaliteitskaart, diverse ontgravings- en toepassingskaarten opgenomen waarin is weergegeven welke grond waar kan worden toegepast.

Voor het toepassen van grond en baggerspecie van buiten het beheersgebied gelden de landelijke regels van het Besluit bodemkwaliteit.

Voor de gemeenten Hillegom, Kaag en Braassem, Leiden, Leiderdorp, Lisse, Nieuwkoop, Noordwijk, Oegstgeest, Teylingen, Voorschoten en Zoeterwoude is in mei 2023 een nieuwe nota bodembeheer opgesteld.

Kaartbijlagen bij nota bodembeheer:

• Functieklassenkaart
• Zonekaart A
• Zonekaart B
• Ontgravingskaart A
• Ontgravingskaart B
• Toepassingskaart gebiedsspecifiek A
• Toepassingskaart gebiedsspecifiek B

De regionale nota moet bij alle gemeenten door de gemeenteraden worden vastgesteld. Dit proces loopt nog. De regionale nota is dus op dit moment nog NIET te gebruiken. De planning is dat deze regionale nota bodembeheer vóór eind 2023 door alle gemeenten is vastgesteld. Gelijktijdig met de regionale nota bodembeheer West-Holland wordt door de gemeenten een oplegnotitie vastgesteld voor de overgang naar de Omgevingswet.

De regionale bodembeheernota is op dit moment al vastgesteld door de volgende gemeenten:

Voor de gemeente Noordwijk gelden er momenteel nog drie aparte nota’s bodembeheer. Zie hiervoor bodembeheernota deel b, bodembeheernota deel b.2 en aanvulling bij bodembeheernota deel b.

De bodembeheernota van de gemeente Katwijk vindt u hier.

Meldingsplicht

Als u grond, bagger of bouwstoffen toepast, is de kans groot dat u daarvan melding moet doen. Dat moet bij het landelijk meldpunt Rijkswaterstaat Leefomgeving via Meldpunt bodemkwaliteit. Daar vindt u ook informatie over de welke toepassing gemeld moet worden.

Informatie over bodemkwaliteit

Informatie over de bodemkwaliteit en het historisch gebruik van uw stuk grond vindt u bij het Bodem Informatie Punt. Aan de hand van de beschikbare informatie adviseert de Omgevingsdienst of meer onderzoek naar de kwaliteit van de bodem nodig is.

Gebruik bodemkwaliteitskaart als kwaliteitsverklaring bij hergebruik van grond binnen het beheergebied of bij graafwerkzaamheden

Voor onverdachte locaties in het beheergebied van de Omgevingsdienst West-Holland is het regelmatig mogelijk om de vastgestelde bodemkwaliteitskaart als kwaliteitsverklaring te gebruiken op het moment dat er op een locatie grond vrij komt of als er op een locatie gegraven moet worden.

De bodemkwaliteitskaart regio West Holland (d.d 2 mei 2023) doet echter alleen een uitspraak over de algemene bodemkwaliteit van een zone en geldt daarom niet voor de volgende locaties:

• Verdachte of ernstig verontreinigde locaties.
• Locaties die historisch zijn belast door puntbronnen (bijv. fabriekslocaties of benzinestations).
• Locaties die liggen binnen een bijzonder beschermingsgebied.
• Van de kaart uitgezonderde locaties (zie paragraaf 3.1 van de regionale bodemkwaliteitskaart).

Als de ontgravings-/graaflocatie hieronder valt, kan de bodemkwaliteitskaart niet gebruikt worden als kwaliteitsverklaring voor hergebruik van grond en/of graafwerkzaamheden. Daarom moet vóór het gebruik van de bodemkwaliteitskaart altijd een vooronderzoek worden uitgevoerd. Dit is nodig om te weten of de herkomst- of toepassingslocatie niet historisch belast is en of de bodemkwaliteitskaart geldig is. Hiervoor moet u het formulier vooronderzoek invullen.

Overgang naar de Omgevingswet

Uitleg over de regelgeving onder de Omgevingswet met betrekking tot hergebruik van bouwstoffen, grond of baggerspecie (Besluit bodemkwaliteit in combinatie met milieubelastende activiteiten met bodemvoorschriften uit het Bal) vindt u op deze pagina.

In het Aanvullingsbesluit bodem Omgevingswet staat ook overgangsrecht voor het toepassen van bouwstoffen en het toepassen van grond en baggerspecie. Voor een aantal situaties blijft na de inwerkingtreding van de Omgevingswet het Besluit bodemkwaliteit gelden (of een onderdeel daarvan). Voor sommige situaties geldt een gelijkstelling aan een bepaling uit de nieuwe regelgeving. Kijk voor meer informatie op deze pagina.