Omgevingswet

Op 1 januari 2024 treedt de Omgevingswet in werking. Met de Omgevingswet worden de regels voor ruimtelijke ontwikkeling vereenvoudigd en samengevoegd. Alle regels met betrekking tot de fysieke leefomgeving worden in de Omgevingswet gebundeld. Denk daarbij aan regels voor milieu, natuur, wonen, infrastructuur, ruimte en water. Ook het cultureel erfgoed komt terug in de Omgevingswet. De wet vormt de basis voor een samenhangende benadering van de fysieke leefomgeving.

Voorbereidingen

De Omgevingswet vraagt een grote verandering van gemeenten, waterschappen, omgevingsdiensten en andere ketenpartners. De Omgevingsdienst West-Holland bereidt zich op verschillende manieren voor op de invoering van de Omgevingswet:

  • De Omgevingsdienst brengt samen met zijn partners (gemeenten, provincie, omgevingsdiensten, veiligheidsregio, GGD, waterschappen) de consequenties van de wet in kaart;
  • De Omgevingsdienst adviseert de gemeenten bij het opstellen van omgevingsvisies en -plannen;
  • De Omgevingsdienst bereidt zich intern voor op een nieuwe werk- en denkwijze die bij de Omgevingswet aansluit.
  • Ook past de Omgevingsdienst zijn werkprocessen aan op de nieuwe wetgeving. De processen worden in samenwerking met de opdrachtgevers getoetst.
  • Deelname aan diverse regionale werkgroepen en leerkringen, zoals de Leerkring Toezicht en Handhaving en Leerkring Omgevingsplan.

Bruidsschat

Als de Omgevingswet in werking treedt, draagt het Rijk een aantal regels over aan gemeenten en waterschappen. Zij kunnen de regels lokaal afwegen. Deze verzameling voormalige rijksregels noemen we de ‘bruidsschat’.

Deze regels krijgen uiteindelijk een plek in een definitief omgevingsplan. Gemeenten kunnen regels schrappen of herschrijven, zodat deze passen bij lokale situaties en ambities. De bruidsschat vormt een groot deel van het zogenaamde overgangsrecht bij de inwerkingtreding van de Omgevingswet.

Analyse bruidsschat

Het afgelopen jaar heeft een projectgroep van de Omgevingsdienst, bestaande uit diverse adviseurs, vergunningverleners en toezichthouders, de Bruidsschat geanalyseerd. Inmiddels is er een eindrapport beschikbaar en dit wordt aangeboden aan onze gemeenten.

Wat staat er in de analyse?

De analyse is uitgevoerd voor de milieuonderdelen uit de bruidsschat. In het document wordt per milieuthema een nadere toelichting gegeven. Ook wordt een advies gegeven aan de gemeente om een artikel aan te passen, over te nemen of de schrappen. In het bijbehorende Excel-bestand wordt hier per artikel nog nader op ingegaan.

Waar is de analyse voor bedoeld?

De analyse is bedoeld om het gesprek aan te gaan met de gemeente over het al dan niet overnemen of aanpassen van een artikel in het nieuwe omgevingsplan. De uiteindelijke keuze is namelijk afhankelijk van de plaatselijke situatie (bijvoorbeeld voorkomen van een activiteit) en de ambitie van de gemeente (bijvoorbeeld streven naar een hoge milieukwaliteit, of mogelijk maken veel ontwikkelingen). Ook is een gebiedsgerichte- en integrale aanpak gewenst. Daarom is deze analyse nog geen eindadvies voor de gemeente.

Vragen over de analyse?

Voor meer informatie en vragen over het rapport en het vervolg kunt u contact met de Omgevingsdienst opnemen.

Bekijk hier het eindrapport      

Bekijk hier de bijlage

Omgevingswet en bodem

Met de komst van de Omgevingswet verschuift het bevoegd gezag voor een aantal bodemtaken van de provincie naar gemeenten. Hoe de overdracht er precies uit gaat zien, is nog onderwerp van discussie. Na 2021 zijn er geen beschikking- en saneringsbevelen meer, er is een verschuiving van vergunning- naar meldingsplicht en gemeenten moeten normen opnemen in hun omgevingsplannen. Dit kunnen landelijke normen zijn, maar de gemeente kan ook zelf de norm bepalen. Er is zorg of de overdracht van gelden voldoende is voor de uit te voeren werkzaamheden.

Handreiking

Voor alle gemeenten in Zuid-Holland is nu een complete handreiking op gebied van de Bruidsschat beschikbaar. In de handreiking staat beschreven hoe gemeenten kunnen omgaan met de Bruidsschat en wat de impact is van het wel of niet overnemen van de bruidsschatregels in het nieuwe deel van het omgevingsplan.

Kennisdocumenten

In voorbereiding op de Omgevingswet bereidt de Omgevingsdienst in samenwerking met de opdrachtgevers en ketenpartners verschillende kennisdocumenten voor.

Handreiking advisering Omgevingsvisie en omgevingsplan

In lijn met de Omgevingswet wil de Omgevingsdienst meer gebiedsgericht en integraal adviseren op het gebied van milieu, bouwen en duurzaamheid. Hier is een handreiking voor opgesteld: handreiking gebiedsgerichte advisering.

Memo geluid onder de Omgevingswet

Wat moeten gemeenten en provincie regelen op het gebied van geluid met de inwerkingtreding van de Omgevingswet? Op deze vraag geeft het kernteam Omgevingswet antwoord in haar memo ‘Geluid onder de Omgevingswet’. Omdat nog niet alle wetgeving op het gebied van geluid definitief is, heeft de Omgevingsdienst een ‘levend’ document opgeteld. Zodra zaken veranderen/definitief zijn, wordt dit document ook aangepast aan de actualiteit.

De volledige memo ‘Geluid onder de Omgevingswet’ leest u hier.

Actueel overzicht van de impact van de nieuwe wetgeving

De publicatie ‘Bestuurlijke Impactanalyse’ geeft de opdrachtgevers van de Omgevingsdienst informatie waarmee ze invulling kunnen geven aan de bestuurlijke afwegingsruimte. De eerste versie dateert uit 2017. Aan de hand van de definitieve Algemene Maatregelen van Bestuur Omgevingswet en de wetsvoorstellen Aanvullingswet bodem, geluid en natuur is de analyse geactualiseerd. Daarnaast zijn nieuwe aspecten meegenomen in de actualisatie zoals de thema’s natuur, gezondheid en bovengronds erfgoed. De mate waarin en de wijze waarop de bestuurlijke afwegingsruimte toeneemt, varieert per milieuaspect. Vooral op het gebied van bodem is er sprake van een duidelijke toename van afwegingsruimte.

Reden is onder meer dat alle gemeenten na inwerkingtreding van de Omgevingswet ‘bevoegd gezag bodem’ zijn. Daarnaast is er op het gebied van geur, geluid en bodem sprake van meer afwegingsruimte, doordat gemeenten de mogelijkheid krijgen ‐ om binnen een bepaalde bandbreedte – eigen omgevingswaarden te stellen. Hiermee kan beter rekening worden gehouden met het aspect gezondheid. Op het gebied van geur neemt de afwegingsruimte ook toe als gevolg van een beperking van de definitie van geurgevoelige objecten.

Er lijkt geen of nauwelijks meer afwegingsruimte te komen voor externe veiligheid, luchtkwaliteit, natuur en bovengronds erfgoed.
Dat betekent overigens niet dat er met de Omgevingswet op deze aspecten geen veranderingen zijn waar gemeenten rekening mee moeten houden. Zo komt de oriëntatiewaarde als referentie voor het groepsrisico niet meer terug in de nieuwe regelgeving voor externe veiligheid.
In het algemeen ontstaat voor gemeenten meer ruimte om eigen afwegingen te maken.

Wat een wenselijke kwaliteit is, varieert straks per gebied: Leiden heeft andere omgevingswaarden dan Nieuwkoop. De maatschappelijke opgaven voor beide gemeenten zijn anders. Met uniforme regels kan die opgave niet worden aangepakt. Daarmee wordt de afwegingsruimte voor lokale overheden vergroot. Opdrachtgevers kunnen bijvoorbeeld vaker binnen een bandbreedte soepeler of strenger normen hanteren. De impactanalyse is een handvat voor het hanteren van de normen.
De Impactanalyse bestuurlijke afwegingsruimte is tot stand gekomen met advies van de GGD en Erfgoed Leiden.

Naar: Actualisatie impactanalyse bestuurlijke afwegingsruimte Omgevingswet.

Heeft u vragen?

U kunt uw vragen mailen naar info@odwh.nl.

Wij zijn telefonisch bereikbaar van maandag tot en met donderdag van 8.30 tot 17.00 uur en op vrijdag van 08.30 tot 13.00 uur.

Telefoonnummer: 071 - 408 3100